Uğur Tanyeli’nin kaleme aldığı “Korku Metropolü İstanbul” kitabı, Metis Yayınları’ndan çıktı.
“Korku Metropolü İstanbul”
18. Yüzyıldan Bugüne
Yazar: Uğur Tanyeli
Yayınevi: Metis Yayınları
Çıkış Tarihi: Eylül 2022
Sayfa Sayısı: 432
Boyut:13,5 x 21,5 cm
Kitabın Tanıtım Metninden:
“Mekânlar sadece taşla, betonla, demirle var edilmez. Korkular başta olmak üzere psikososyal haller de mekân kurucudur. Genelde metropoller, özelde İstanbul korku ortamlarıdır ve bu anlamda korku kişisel değil toplumsal bir kaygıdır. Öyleyse mekânın toplumsallığından ve zorunlu olarak da siyasallığından konuşmak gerekir. Mekânda korkulur, mekândan korkulur. Mekânda sıkılınır, mekândan sıkılınır. Bu haller de mekânda dışavurulur. Mekânı korkutmayacak hale getirmek için düşsel ve gerçek otoriteler tesis edilir. Dolayısıyla aşınmayacak kadar sıkı bir güvenlik düzeni arzulanır, bir disiplin rejimi inşa etmek için uğraşılır.
İstanbullular en azından 18. yüzyıldan başlayarak korkmak için hiçbir fırsatı kaçırmamış gibidirler. Kadın toplumsal kimliğindeki değişimlerden, otoritelerin protesto edilmesinden, kadın erkek mesire yerlerinde özgürce dolaşmaktan, kentteki yer ve sokak adlarından, kentsel ortamın çirkinleşmesinden, kente yeni göçmenlerin gelişinden, ötekileştirilen eski yeni her güç odağından, örneğin Bizans’tan, Batı’dan, hatta doğadan ve tarih yazmaktan korkulur. Hepsinin ardında da toplumsal ‘porozite korkusu’ yatar. Kişilerin kentsel konum ve statülerini değiştirmelerinden, insanların ait oldukları yer ve toplumsallıklara sabitlenmeyip özgürleşmelerinden, öznelerin daha önce deneyimlemedikleri sulara, enginlere açılmasından endişe edilir. Korkularla paralize olunur; okurken size de çok tanıdık gelecek birçok ketlenme böyle oluşur. Bu kitap, iki yüzyıldır kılıktan kılığa girerek metropoliten mekânı tanımlamayı hâlâ sürdüren bir psikososyal ortamda nasıl bir “korkular imparatorluğu” inşa edildiğini tartışıyor.”
İçindekiler
Önsöz
Giriş: İstanbul’u Metropol Olarak Anlatmak
1. Korku Mekânı İstanbul: Mekânın Toplumsal İnşası ve Porozite Korkusu
2. Doğa: İstanbul’da Doğaya İlişkin Tereddütler
(18.-21. Yüzyıl)
Doğal Çevre
Afet
Vahşet ve Vahşi Doğa
Mevsim
Yazlık
3. Estetik: Kentin Çirkinleşmesinden Korkmak
Kentin Estetizasyonu ve Anlamsızlık Korkusu
Kentsel Estetiği Taşımak
Osmanlı-Türkiye Ortamında Kentsel-Fiziksel Estetik
4. Kadın: 18. Yüzyıldan 1950’lere İstanbul’un Korkutan Kadınları ve Mekânları
5. Ölüm: Ölümü Estetize Etmenin Mekânsallığı ve İstanbul
6. “Öteki”: Batı-Doğu Yarılması Tahayyülü İçinde Metropoliten Korkular
Becerili Batı’dan Korkutan Batı’ya
Bizans Korkusu
Ayasofya Korkusu
Taklit Korkusu
“Öteki”nden Korkmaya Direnmek
7. Protesto: İstanbul’da Ayaklanma, “Riot” ve Protesto Korkusu (16.-21. Yüzyıl)
8. Roman: Erken Osmanlı Romanı Mekânı Nasıl Kurar, Nelerden Korkar? (1872-1898)
9. Tarih: İstanbul’u Tarihini Yazarak ve Yazmayarak Sahiplenmek (Geç 18.-21. Yüzyıl)
10. Taşra: Bir Toplumsal Disiplin Aracı Olarak Taşra ya da İstanbul-Olmayanın İnşası (18.-20. Yüzyıl)
11. Toponimi: İstanbul’un Yeradlarında Dışavurulan Korku
Sonsöz: Korku Metropolü İstanbul İçin Bir Tarihçe
Dizin
Kitabı buradan inceleyebilirsiniz.
Ayrıntılı bilgi için: https://www.metiskitap.com/catalog/book/37094#Contents