RIBA (Royal Institute of British Architects) tarafından iki yılda bir verilen RIBA Uluslararası Ödülleri, 2021 kazananlarını açıkladı. Kashef Chowdhury/URBANA tasarımı Friendship Hastanesi 2021 yılı RIBA Uluslararası Ödülü’ne layık görülürken, Hooba Design Group ise Kohan Ceram Merkez Ofis Binası ile RIBA Uluslararası Yükselen Mimar 2021 ödülünü aldı.
Friendship Hastanesi
Friendship (Dostluk) adlı STK tarafından yaptırılan Kashef Chowdhury/URBANA tasarımı hastane, 2007’de büyük bir siklondan ağır şekilde etkilenen sahil bölgesi Satkhira‘dan binlerce insana tıbbi destek sağlamakta. Proje, Jüri tarafından “insanlığın mimarisini” somutlaştıran ve “kritik küresel sorunları – sağlık hizmetlerine eşit olmayan erişim ve iklim çöküşünün savunmasız topluluklar üzerindeki ezici etkisini – ele alan yenilikçi mimarinin bir örneği” olarak değerlendiriliyor.
Bangladeş‘in güney bölgesinde yer alan proje, deniz seviyesindeki iklim değişikliği kaynaklı yükselmeler nedeniyle zorlu çevresel koşullarla da karşı karşıya kaldı. İç kesimlere kadar ulaşan tuzlu su nedeniyle tüm bitişik tarım arazileri, karides yetiştirme havuzlarına dönüştürülmek zorunda kalmış. Yenilikçi tasarımda, tuzlu yeraltı suyunun ihtiyaçları karşılamaması ve yağmur sıklığındaki artış drenaja ihtiyaç duyulmuş. Tasarım, su birikmesini önlemek için yağmur suyunu toplayan bir kanal ile bu koşullara yanıt vermeyi amaçlıyor. Su kanalı ayrıca, giderek daha sıcak olan yaz aylarında mikro iklimsel soğutmaya da yardımcı oluyor. Friendship Hastanesi, mütevazi bir bütçeyle mimarlığın uzak kırsal alanları nasıl güçlendirebileceğinin ilham verici bir örneği olarak değerlendiriliyor.
STK’nın kalıcı sosyal değişime adanmışlığını yansıtan Kashef Chowdhury/URBANA‘nın tasarımı; ziyaretçiler, hastalar ve sağlık çalışanları için moral verici ve davetkar bir deneyim ile sağlık ve şifa ile uyumlu, huzurlu bir ortam yaratmayı amaçlıyor.
Bir dizi avlu, odalara ışık ve doğal havalandırma sağlayarak hastaların ve ziyaretçilerin çevre manzaralarıyla dinlenmelerine olanak tanıyor. Hastanenin hassas alanları doğrudan korumalı koridorlar ve çift katmanlı kemerler aracılığıyla tropikal ışıktan korunuyor. Uzun ömürlü olması için inşa edilen hastane kampüsünde, esnek nitelikleri ve düşük maliyeti nedeniyle seçilen yerel tuğla, özel gölgeli alanlar ve doğal soğutma sunuyor.
RIBA Başkanı Simon Allford proje için şunları söyledi: “Friendship Hastanesi; mütevazı bir bütçeyle inşa edilmiş, yerel topluluk ve doğal çevre düşünülerek hazırlanmış, büyük önem ve ölçekte bir binanın düşünceli ve yaratıcı tasarımının bir örneği. Kashef Chowdhury/URBANA, kırsal alanda temel sağlık hizmetleri sağlarken iklim durumunun artan etkilerinin ele alındığı, sosyal etkisi olan, yenilikçi, rafine, ekonomik ve keyifli bir mimari yarattı.”
Kohan Ceram Merkez Ofis Binası
Hooba Design Group ise, benzersiz bir perfore tuğla ile inşa edilmiş Kohan Ceram Merkez Ofis Binası ile “RIBA Uluslararası Yükselen Mimar 2021” (RIBA International Emerging Architect 2021) ödülünü kazandı. İki yılda bir verilen ödül, yarının yenilikçi tasarımcılarını ödüllendirmeyi hedefliyor.
Tahran‘daki Sattari otoyolunun yanında yer alan tasarımda, mimarın tek malzeme olarak tuğla kullanımındaki yenilikçi yaklaşımı, işlek otoyolu ve yerleşim bölgesini ayıran uyumlu ve homojen bir yapı oluşturmak üzere kullanılmış. Kohan Ceram fabrikası tarafından üretilen tuğla (spectacled brick); camlı, dolu ve boş olmak üzere üç farklı biçimde üretilip Tahran‘ın kuru sıcağında binaya gelen sıcaklık ve ışık kaynağını etkin bir şekilde düzenlerken geceleri ise ışık oyunları yaratıyor. Bina içindeki boşluklara ekilen bitki örtüsü, ana yoldan gelen kirli havayı filtreliyor.
RIBA Ödülleri Grup Başkanı Denise Bennetts projeyle ilgili şunları söyledi:
“Jüri, Kohan Ceram Merkez Ofis Binası‘nın bir dizi önemli kriteri başarıyla karşılamasından ve kısıtlama, buluş ve zarafet mimarisiyle yanıt vermesinden etkilendi.
Mevcut bir yapı ile çalışan ve müşteri ile işbirliği yapan Hooba Design Group; gri bir şehir köşesinde parlayan bir fener gibi göze çarpan, çevreye duyarlı bir tuğla bina geliştirdi. Hem dış hem de iç yapıyı oluşturmak için tek bir malzeme kullanma kararı, neyin dolu neyin boş olduğu konusunda merak uyandıran bir muğlaklıkla sonuçlanıyor; gece ve gündüz farklı algılar oluşturuyor.
Tahran‘ın kuru ve kirli ikliminde yer alan bina minimal ve uyumlu. Bitki örtüsünün büyümesi için ışık, havalandırma ve alan sağlamak amacıyla cephenin boşluklarını kullanıyor. Canlandırıcı, ilham verici bir tasarım olan bu proje ve Hooba Design Group‘un inovasyona yaklaşımı, onları RIBA International Emerging Architect 2021‘in değerli kazananı olarak nitelendiriyor.”
RIBA Uluslararası Ödülü‘nün profesyonel medya ortağı Dezeen; lifestyle medya ortağı Wallpaper* Magazine; küresel medya ortağı ise ArchDaily‘dir.
RIBA Uluslararası Ödülleri 2023, 19 Mayıs 2022 Perşembe günü başvurulara açılacaktır. Son başvuru tarihi ise 29 Temmuz 2022 Cuma olarak belirlenmiştir. RIBA Uluslararası Ödülleri ve önceki kazananlar hakkında daha fazla bilgiye buradan ulaşılabilir.