Evdeyiz #2 Kerime Senyücel Öneriyor: Belgesel Seçkisi

Yeni Koronavirüs (COVID-19) salgını ile mücadele ettiğimiz günlerde bi_özet, Evdeyiz bölümüyle öneri listeleri paylaşmaya devam ediyor. Dizinin ikinci bölümünde; belgesel yönetmeni Kerime Senyücel’in, Amsterdam Uluslararası Belgesel Film Festivali’nin (IDFA) yakın tarihte geniş kesimini çevirimiçi erişime açtığı arşivinden derlediği yapımlara yer veriyoruz.

Belgesel alanında dünyanın önde gelen organizasyonlarından IDFA (International Documentary Film Festival of Amsterdam), festival tarihinden 800 belgeseli evde kalma sürecine destek olmak amacıyla ücretsiz veya cüzi miktarda ücretlerle erişime açtı. Bu filmlerin 200’e yakınına Hollanda dışından da erişilebiliyor. 1975-2017 yılları arasında TRT’de prodüktör ve belgesel yönetmeni olarak çalışmış; Avrupa Yayın Birliği (EBU) belgesel grubu yönetiminin yanı sıra Almanya, Japonya, Yunanistan gibi pek çok ülkenin uluslararası organizasyonlarında jüri üyeliği yapmış olan belgesel yönetmeni Kerime Senyücel, IDFA’nın çevirimiçi ücretsiz erişime açtığı Türkiye üzerinden erişilebilecek yapımlardan bi_özet için bir seçki hazırladı.

Bear 71
Yön: Jeremy Mendes, Leanne Allison
Kanada, 2012, 20 dak.

Kanada’nın Rocky Dağları’nda, Banff Ulusal Parkı’nda vahşi hayvanlar, üstlerine GPS alıcıları ve çip yerleştirilerek numaralarla adlandırılırlar: Geyik 48, Tilki 21, Ayı 71… Yönetmen Leanne Allison’ın parkın güvenlik görevlisi olan eşi, ona parktan saatler süren kamera kayıtlarını verir. Allison ve dijital belgesel öncülerinden Jeremy Mendes 3 yaşındaki bir boz ayıya, Bear 71’a odaklanırken aslında bize hayvanların turizmle, otoyollar ve tren yollarıyla doğal ortamlarından nasıl sürüldüklerini anlatıyor.

Chinese Mayor
Yön: Hao Zhou
Çin, 2015, 87 dak.

Yanbo Geng Çin’de Datong şehrinin komünist belediye başkanıdır; hayali ise anıtsal şehir surlarını yeniden inşa etmektir. Bu dev projeyi gerçekleştirince turistlerin buraya akın edeceğini, böylece şehrin ekonomik geleceğinin garanti altına alınacağını düşünür. Ancak proje yarım milyon insanın bölgeden zorla sürülmesiyle sonuçlanacaktır.

City of Photos
Yön: Nishtha Jain
Hindistan, 2004, 59 dak.

Bir film yıldızı gibi görünmek isterseniz, Kalküta fotoğraf stüdyosuna gidin. Hindistan fotoğraf stüdyolarında gerçeğin yanında aslında gerçeğin hayal edilen illüzyonuna yer verilir. Fotoğrafların çoğu küçük fırça ve kalem darbeleriyle rötuşlanır, göz kırışıkları düzeltilir, çeneler daha yuvarlak, gözler daha parlak ve dudaklar daha dolgun hale getirilir. Hindistan fotoğraf sanatının sırları yüzyıllık Kalküta stüdyoları arşivlerinde saklanır.

La Ciudad de los Fotógrafos
Yön: Sebastián Moreno
Şili, 2006, 80 dak.

Augusto Pinochet diktatörlüğünün yıkılışını getiren bir avuç Şilili fotoğrafçının öyküsü… Her şey Longuer’de maden ocağında diri diri gömülen ve tepetaklak maden miline asılan insanların fotoğraflarının yayınlanmasıyla başlar.

Exhausting a Crowd
Yön: Kyle McDonald
ABD, 2015, 720 dak.

Georges Perec’in 1974 tarihli deneysel kitabı Bir Paris Semtinin Tüketilme Denemesi, bir mekânda gözden kaçan detayları kaydeder. McDonald’ın belgeseli de buradan yola çıkarak Londra’da Picadilly Meydanı’nın en canlı zamanında, izleyiciye kalabalığa istediği kadar tanımlayıcı etiket ekleme olanağı verir.

Operation Jane Walk
Yön: Leonhard Müllner, Robin Klengel
Avusturya, 2018, 17 dak.

Tom Clancy’nin The Division’ı, postapokaliptik dünyada New York’u konu alan popüler bir video oyunu. Binaların kısmen yıkıldığı, arabaların sokakta terkedildiği kente kaos hâkimdir. Ancak bir savaş sonrasına ait olabilecek bu kasvetli ortam Operation Jane Walk’un fonunu oluşturur. Akıllıca seçilmiş müziklerin eşlik ettiği yapım, absürdizm ve kara mizahla yorumlanmış alternatif bir tarihyazımı ortaya koyar.