Pera Müzesi, “Ağırlık ve Ölçü Sanatı” sergisi kapsamında yeni bir konuşma dizisi düzenliyor. “Ve Taş Ağırlığınca Düştü” başlıklı çevrim içi konuşmalar ölçüm sistemlerinin tarihsel süreçteki dönüşümüne odaklanıyor. Canlı olarak yayınlanacak konuşmalar Pera Müzesi’nin YouTube kanalında izlenebilecek.
Ağırlık ve Ölçü Sanatı
“Ve Taş Ağırlığınca Düştü” Konuşma Dizisi
Oturum 01:
Kültepe’de Ticaret ve Ağırlık Ölçme Sistemi, Fikri Kulakoğlu, 03 Şubat 2022
Oturum 02:
Hititlerde Ölçü ve Ölçümleme, İlknur Taş, 29 Mart 2022
Mecra: Çevrim İçi (YouTube)
Katılım: Ücretsiz, Herkese Açık
Pera Müzesi, geçtiğimiz Kasım ayında, üç ana koleksiyonundan olan Anadolu Ağırlık ve Ölçüleri Koleksiyonu kapsamında Ağırlık ve Ölçü Sanatı isimli bir seçki hazırladı. Mezopotamya ve Anadolu coğrafyalarında değer biçme pratikleri inceleyen seçki, MÖ 2. bin yıldan günümüze, farklı uygarlıkların ekonomik, kültürel ve toplumsal dinamiklerine ağırlık ve ölçü aletleri aracılığıyla mercek tutuyor. Seçki hakkında ayrıntılı bilgi için ilgili bi_özet haberi incelenebilir.
Yakın zamanda sanat, bilim ve tarih meraklılarının ilgisine sunulan Ağırlık ve Ölçü Sanatı sergisi kapsamında Pera Müzesi yeni bir konuşma dizisine başlıyor. Ve Taş Ağırlığınca Düştü isimli söyleşi dizisi, iki ayrı oturumda alanlarında uzman iki konuşmacıyı ağırlayacak. Serinin ilk oturumunda Kültepe Kazı Başkanı Prof. Dr. Fikri Kulakoğlu dünyanın eski ticaret sistemlerinden birini geliştiren Asurlular’ı anlatacak. İkinci oturumda ise çivi yazısı uzmanı Prof. Dr. İlknur Taş, Anadolu’nun en güçlü uygarlıklarından Hititler’i ele alacak.
Sergi kapsamında düzenlenen çevrim içi konuşma dizisi, ağırlık ve ölçü sanatlarının iki bin yılı aşkın sürede nasıl dönüşümlerden geçtiğini merak edenler için ilgi çekici içerikler sunmayı amaçlıyor. Adını, Homeros’un İlyada Destanı’ndaki “Ve Taş Ağırlığınca Düştü” dizesinden alan konuşmaların, sergide olduğu gibi, Asur Ticaret Kolonileri Çağı, Hititler, Helenistik Dönem, Roma, Bizans ve Osmanlı dönemlerindeki alışveriş, ticaret, ağırlık ve ölçü sistemlerine ışık tutması hedefleniyor.
“Ve Taş Ağırlığınca Düştü” konuşma dizisi programında yer alan oturumların detayları ise şöyle:

Kültepe’de Ticaret ve Ağırlık Ölçme Sistemi
Konuşmacı: Prof. Dr. Fikri Kulakoğlu
Tarih: 03 Şubat 2022, Perşembe
Saat: 18.00
Mecra: YouTube
Ve Taş Ağırlığınca Düştü konuşmalarının ilki, Prof. Dr. Fikri Kulakoğlu’nun katılımıyla 03 Şubat, Perşembe günü Pera Müzesi YouTube kanalında gerçekleşecek. Kayseri tarihini 4 bin yıl önceye dayandıran belgelerin gün ışığına çıkarıldığı Kültepe Kazısı’nın başkanlığını yürüten Kulakoğlu, “Kültepe’de Ticaret ve Ağırlık Ölçme Sistemi” başlıklı konuşmasında, Asur Ticaret Kolonileri tarafından kurulan Anadolu’daki en eski uluslararası ticaret sisteminin başkenti Kültepe – Kaniş’e ilişkin bilgileri paylaşacak.
Bugüne kadar yüzlerce taş ağırlık ve bronz terazi kefesi ile kolunun bulunduğu Kaniş’teki yazılı belgeler ve arkeolojik buluntular, tartım işlemleri hakkında detaylı bilgi verirken, ticarette standartlaştırılmış birim kullanımının önemini gözler önüne seriyor. Tartım standardizasyonunun malın sahibi olan kişiye, kuruma veya ülkeye göre farklılık göstermesi, karmaşık bir hesaplamayı zorunlu kılarken, bölgedeki ticaret sisteminin ne kadar gelişmiş olduğunu da ortaya koyuyor.
Dizinin bu ilk oturumu hakkında daha ayrıntılı bilgi için etkinlik sayfası ziyaret edilebilir. Konuşmayı canlı olarak izlemek içinse etkinlik saatinde bağlantıya tıklanarak Pera Müzesi YouTube kanalına erişilebilir.

Hititlerde Ölçü ve Ölçümleme
Konuşmacı: Prof. Dr. İlknur Taş
Tarih: 29 Mart 2022, Salı
Saat: 18.00
Mecra: YouTube
Konuşma dizisinin ikinci bölümü ise Hitit Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. İlknur Taş’ın katılımıyla 29 Mart, Salı günü gerçekleşecek. Çivi yazıları üzerine bir kitabı bulunan İlknur Taş, konuşmasında, Hititler‘i ölçüm sistemleri bağlamında mercek altına alacak.
Başkent Hattuşa’dan (Boğazkale-Çorum) itibaren Anadolu’nun önemli bir bölümünü ve Kuzey Suriye’ye uzanan topraklar üzerindeki halkları egemenliği altına alarak siyasal, askeri ve idari bakımdan iyi örgütlenmiş bir sistem inşa eden Hititler, kurdukları bu düzenli devlet sisteminde çeşitli ölçü ve ölçümleme teknikleri geliştirdiler. Yazılı belgeler ve buluntular, tanrıların memnun edilmesinden önemli gelir kaynaklarının düzenlenmesine, büyü ve kültsel pratiklerden inşa faaliyetlerine, bayram ve kutlamaların düzenlenmesine kadar devletin yaptırım gücünün hissedildiği her alanda Hititler’in sayıya dayalı ve mantık sınırları içerisinde bir ölçü sisteminden faydalandıklarını gösteriyor.
Dizinin ikinci oturumu hakkında daha ayrıntılı bilgi için etkinlik sayfası ziyaret edilebilir. Konuşmayı canlı olarak izlemek içinse etkinlik saatinde bağlantıya tıklanarak Pera Müzesi‘nin YouTube kanalına erişilebilir.
Fikri Kulakoğlu
1982’de Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Protohistorya ve Önasya Arkeolojisi Anabilim Dalı’nda arkeoloji lisans eğitimini bitirdikten sonra aynı kürsüde, 1985 yılında yüksek lisansını tamamladı. 1994 yılında mezun olduğu Anabilim Dalı’nda Araştırma Görevlisi olarak göreve başlayan Kulakoğlu, 1997 yılında “Orta Anadolu Bölgesi’nde Bulunan Eski Hitit Krallık Çağı Seramiği” konulu tezi ile doktora derecesini aldı. 1998’de Doçent, 2004’te Profesör unvanını alan Kulakoğlu, halen aynı Anabilim Dalı’nda görevini sürdürüyor. Öğrenciliğinden itibaren Prof. Dr. Nimet Özgüç başkanlığındaki Acemhöyük ve Samsat Kazıları’na katılan Kulakoğlu, daha sonra da Prof. Dr. Masao Mori başkanlığındaki Kaman-Kalehöyük Kazıları’nda ve Orta Anadolu Bölgesi Yüzey Araştırmaları’nda heyet üyesi olarak görev aldı. Kulakoğlu, 1998-2001 yılları arasında Şanlıurfa M.Ö. I. Bin Merkezleri Yüzey Araştırması’nı yürüttü. 1999-2003 yılları arasında Şaraga Höyük Kazısı ve 2003-2005 yılları arasında Gaziantep Kale Höyük Kazısı’nın bilimsel başkanlığını yaptı. 2005-2006 yıllarında Gaziantep-Adıyaman Kültür Envanteri Projesi’ni gerçekleştirdi. 1995 yılında heyet üyesi olarak katıldığı Kültepe Kazıları’nda, Prof. Dr. Tahsin Özgüç’ün 2005 yılındaki vefatından sonra kazı başkanlığını yürütmeye başladı. Prof. Dr. Fikri Kulakoğlu, 2008-2019 yılları arasında Kayseri İli sınırları içinde Kayseri Arkeolojik Yüzey Araştırması Projesi’ni gerçekleştirdi.
Prof. Dr. İlknur Taş
Prof. Dr. İlknur Taş, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi’nde lisans ve yüksek lisans eğitiminin ardından, 2007 yılında aynı fakültenin Tarih Bölümü, Eskiçağ Tarihi Anabilim Dalı’nda “IV. Tudhaliya’nın Asur Devleti ve Suriye’deki Vassal Krallıklara Yönelik Politikası” başlıklı teziyle doktora derecesini aldı. Doktora çalışmalarına hazırlık kapsamında iki yıl Almanya’da, Eberhard Karls Tübingen Üniversitesi’nde araştırmalarda bulunan Taş, doktora sonrası çalışmaları için Londra Üniversitesi SOAS tarafından kabul edildi. 2009-2013 yılları arasında Yunanistan, Atina Eğitim ve Araştırma Enstitüsü’nde akademik üye olarak bulunan İlknur Taş, çalışmalarını Hitit Üniversitesi’nde sürdürüyor. Almanca, İngilizce ve Türkçede alanın önde gelen dergilerinde makaleler kaleme alan İlknur Taş’ın bildiri ve makale çalışmaları haricinde çivi yazılı tabletler üzerine Almanya’da basılan bir kitabı bulunuyor.