(Salt)’tan Yeni Kitap: “Sentez ve Montaj: Özer Kabaş Yazıları”

Sentez ve Montaj: Özer Kabaş Yazıları, Salt, 2023, Tasarım: Okay Karadayılar

Salt’ın sanatçı, yazar ve eğitimci Özer Kabaş’ın (1934-1998) yazılarını bir araya getiren çevrim içi yayını “Sentez ve Montaj: Özer Kabaş Yazıları” genişletilerek basılı kitap olarak yayınlandı. Kabaş’ın üretimine dair uzun soluklu bir araştırma sürecinin parçası olarak sunulan kitap ile birlikte sanatçının arşivi de Salt Araştırma’da çevrim içi erişime açıldı.


“Sentez ve Montaj: Özer Kabaş Yazıları”
Yayın

Araştırma ve Yayıma Hazırlayanlar: Sezin Romi, Tuğçe Kaplan, Vasıf Kortun
Metin Editörü: Ezgi Yurteri
Metinler: Özer Kabaş, Vasıf Kortun
Katkıda Bulunanlar: Adnan Çoker, Ali Teoman Germaner, Ayşe Gönüllüleroğlu, Aziz Nesin, Cevat Çapan, Cihat Burak, Engin Cezzar, Faruk Pekin, Gülriz Sururi, İclal Erentürk, Jale Erzen, Kemal Tahir, Mete Yalçın, Onat Kutlar, Orhan Taylan, Oya Başak, Ömer Uluç, Rauf Gönenç, Selahattin Hilav, Sezer Tansuğ, Süleyman Saim Tekcan, Yılmaz Zenger, Zeynep Rona
Tasarım: Okay Karadayılar
Baskı: Umur Basım
Yayınevi: Salt
Dil: Türkçe
Sayfa: 400


Garanti BBVA tarafından kurulan Salt, geçen yıl Aralık ayında erişime açtığı “Sentez ve Montaj: Özer Kabaş Yazıları” adlı çevrim içi yayını basılı kitap* olarak yayınladı. Salt’ın 1950’lerden günümüze Türkiye’de sanat odaklı araştırmaları kapsamında sunulan kitap; sanatçı, eğitimci ve yazar Özer Kabaş’ın (1934-1998) kaleme aldığı yazıların yanı sıra kendisiyle yapılan söyleşiler ile katıldığı toplantı ve açık oturum dökümlerini bir araya getiriyor.

Özer Kabaş, İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi’ndeki odasında, tahminî 1970’ler, Salt Araştırma Özer Kabaş Arşivi.

Kabaş’ın üretimine dair uzun soluklu arşiv ve araştırma sürecinin ilk çıktısı olan “Sentez ve Montaj”, adını sanatçının 1969 tarihli Türk Resminde Montaj makalesinden alıyor. Kabaş’ın 1966’dan 1997’ye sanat tarihi ve eğitimi üzerine yazdığı yazılar sanat, tasarım ve sinemadan insan, çevre ve siyaset ilişkilerine uzanan çok yönlü bir literatür sunuyor; sanatçının pratiğini ve düşüncelerini kendisinden öğrenme olanağı sağlıyor.

Özer Kabaş ile Mehmet Güleryüz, İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi’nde öğretim elemanları odasında, 1976, Salt Araştırma Özer Kabaş Arşivi.

Vasıf Kortun’un bu yayın için kaleme aldığı “Yale’den Gelen Adam: Özer Kabaş Yazıları” metni, Kabaş’ı daha az bilinen eğitimci ve sanat düşünürü yönleriyle ele alıyor. Kabaş ve Onat Kutlar, Ömer Uluç, Sezer Tansuğ, Yılmaz Zenger’in katılımıyla gerçekleştirilen yuvarlak masa toplantısı, sinema ile resim ilişkisini irdeliyor. Kabaş’ın sanatın farklı disiplinlerine ilgisi, sanat eğitimine yaklaşımı ve katkılarını aktarmayı amaçlayan kitapta, 1969’da Robert Kolej Öğrenci Birliği’nin düzenlediği ve kendisinin de katılımcıları arasında olduğu III. Kültür Haftası kapsamındaki iki açık oturumun dökümü de yer alıyor. Sanatçının Faruk Pekin moderatörlüğünde Aziz Nesin, Kemal Tahir, Selahattin Hilav ile birlikte katıldığı Sanat ve Politika başlıklı oturum sanatın siyasetle ilişkisini yazarların bakış açısından tartışmaya açarken, Sezer Tansuğ moderatörlüğünde Adnan Çoker, Cihat Burak, Orhan Taylan, Ömer Uluç ile bir araya geldiği Yeni Türk Resminin Sorunları başlıklı oturum 19. yüzyıldan 1960’ların sonuna Türkiye’de resim sanatına bir bakış sunuyor. Kabaş’ın vefatından kısa bir süre sonra Zeynep Rona tarafından Ayşe ve Ercümend Kalmık Vakfı’nda düzenlenen Özer Kabaş’ın Bıraktığı İzler toplantısının dökümünde ise dostları Ali Teoman Germaner, Cevat Çapan, Engin Cezzar, Gülriz Sururi, İclal Erentürk, Jale Erzen, Mete Yalçın, Oya Başak ve Süleyman Saim Tekcan sanatçıyı farklı yönleriyle anıyor.

Mehmet Güleryüz, Koray Ariş, Özer Kabaş, Erkal Güngören, Ali Teoman Germaner (Aloş) ve Saim Bugay, İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi, tahminî 1970’ler, Salt Araştırma Özer Kabaş Arşivi.

Sezin Romi, Tuğçe Kaplan ve Vasıf Kortun tarafından hazırlanan “Sentez ve Montaj”ın metin editörlüğünü Ezgi Yurteri gerçekleştirdi. Kitabın tasarımcısı Okay Karadayılar, Kabaş yazılarının özgün tasarımları ile Kabaş’ın akademik çalışmalarında kullandığı yazı tiplerinden esinlendi.

Özer Kabaş’ın işleri, eğitimi ve akademik çalışmalarına ışık tutan fotoğraf, dia, belge ve efemera gibi malzemeleri bir araya getiren arşivi buradan incelenebilir.

Kitap hakkında ayrıntılı bilgi için: saltonline.org/tr


* Kitabın basımı Ayşe Umur ile Umur Basım’ın desteğiyle gerçekleştirilmiştir. Salt Araştırma’nın sanat tarihi ve arşiv çalışmaları 2022-2023 yıllarında Bohen Foundation tarafından desteklenmektedir.