Arredamento Mimarlık, 2023 sayılarında “100. Yıl” dizisiyle, Türkiye’de mimarlık ve ilgili disiplinlerin Cumhuriyet’in kuruluşundan bu yana geçirdiği değişimi tema alıyor. Koruma alanına odaklanan ilk sayının ardından 357. Mart-Nisan sayısı, İclal Dinçer’in konuk editörlüğünde hazırlanan dosya ile son yüzyılın planlama deneyiminde birikenleri, başarılanları ve geriye kalanları tartışmaya açıyor.

Cumhuriyet’in kuruluş döneminde modernite projesi ve ulus devlet kurma hedefinin ekonomi politiği, Türkiye’de ulusal burjuvazinin yaratılması olarak tanımlanmıştı. Fakat 1950’lere gelindiğinde hatta 1970’lerin sonuna kadar ekonomik coğrafyanın asıl belirleyicisi devlet eliyle gerçekleştirilen sanayi yatırımları oldu. Bu sürecin ürünleri olan plansız yapılaşmalar, konut, altyapı eksiklikleri vb. sorunlar çözümlenemeden 1980 sonrasına aktarıldı. Bir önceki dönemin “çarpık” yapılı çevresi; kentsel toprak rantı, değişim değeri ve inşaat sektörüne dayalı bir ekonomik büyüme modelinin kıskacındaydı artık ve kentler büyük bir mekânsal dönüşüm süreci içine girdiler. Diğer taraftan 1950’lerde hızlanan kentleşme sürecinin yarattığı yeni kültürel yapılar, küresel akışların hızlandığı 1990’larla birlikte yeni bir evreye ulaştı. 2020’lere gelindiğinde ise özellikle son 20 yıldır uygulanan ekonomik ve sosyal politikalar, toplumun geniş kesimlerinin yoksullaşması ve kentsel ayrışma ile sonuçlandı. Peki, o zaman kamu yararını önceleyen bir araç olan planlama kurumu, kapitalist üretim ilişkilerinin yürütüldüğü bir sistem içinde bu zor patikadan yürüyerek nereye varabildi?

İclal Dinçer’in konuk editörlüğünde hazırlanan dosyada; Ayşegül Altınörs Çırak, Ayda Eraydın, Ebru Firidin Özgür, Baykan Günay, Tuba İnal Çekiç, Hürriyet Gülsün Öğdül, Ö. Burcu Özdemir Sarı, Mehmet Penpecioğlu, Özdemir Sönmez, Tolga Ünlü ve Murat Cemal Yalçıntan’ın son yüzyılın planlama deneyimini tartıştığı metinlerine Dinçer’in Mehmet Rıfat Akbulut, Zeynep Enlil, Nuran Zeren Gülersoy ve İlhan Tekeli ile birlikte gerçekleştirdiği söyleşi eşlik ediyor.

Çimento Endüstrisi İşverenleri Sendikası’nın (ÇEİS) katkılarıyla yayınlanan “Opus Caementicium” başlıklı yazı dizisinin yeni bölümü, erken Alman modernizminin ve yeni sosyal konut mimarisi arayışının simgesel komplekslerinden biri olan Hufeisensiedlung’u odağına alıyor. 2. Dünya Savaşı’ndan mucizevi biçimde sağlam olarak bugüne ulaşan, kapsamlı bir restorasyonla güncel yaşama kazandırılan kompleksi, modern konutun korunması bağlamında Ebru Omay Polat değerlendiriyor.

“Çok Yönlü Bir Mimar: Şandor Hadi, Türkiye’de İkinci Nesil Bir Macar” başlık sergi, 20. yüzyılın ikinci yarısının en önemli mimarlarından Şandor Hadi’yi yeniden farketme ve yorumlama imkânı verdi. Macar Kültür Merkezi’nin ev sahipliğinde gerçekleşen bu kapsamlı sergiyi, Ceylan Gezer Çatalbaş ve İpek Akpınar’ın değerlendirdiği yeni sayıda ayrıca; Figen Işıker, mimarlık-işlev ilişkisi/ilişkisizliği üzerine yaptığı inceleme ile okurları, mimarlık dünyasının anahtar kavramlarından biri olmasına karşın çoğu metinde mekanik bir indirgemecilikle ele alınmış olan “işlev”i yeniden tanımlamaya ve tartışmaya davet ediyor.

Arredamento Mimarlık’ın eski ve yeni sayılarını rob389.com, shopier.com/binat, yemkitabevi.com ve kirmizikedi.com adreslerinden satın alabilir; shopier.com/binat ve abonelikmerkezi.com adreslerinden ise Arredamento Mimarlık’a abone olabilirsiniz. 

Derginin 2017-2022 yıllarına ait sayılarına ise Türk Telekom E-Dergi, Vodafone dMags Dergi ya da PressReader uygulamaları üzerinden ulaşabilirsiniz. 

Arredamento Mimarlık’ı  Facebook, Twitter, Instagram, LinkedIn  hesaplarından takip edebilirsiniz.