PAB Mimarlık, Gökçeada Lise Kampüsü projesiyle International Union of Architects‘in (UIA) UN-Habitat ile birlikte düzenlediği UIA 2030 Ödülü’nde finalist oldu. Kampüs projesi, “Yeşil ve Kamusal Alana Erişim” kategorisinde Doğu Avrupa ve Orta Doğu bölgesini temsil etme hakkını elde etti.
UIA’in, Birleşmiş Milletler 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Gündemi‘nin oluşturulmasına katkıda bulunacak mimari projeleri teşvik etmek amacıyla, UN-Habitat ile birlikte düzenlediği UIA 2030 Ödülü her iki senede bir düzenleniyor. Ödüle dünyanın dört bir yanında tasarım kalitesini ispatlayan, inşa edilmiş ve Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri‘ne uyum gösteren projeler katılıyor. Mimar ve Birleşmiş Milletler temsilcilerinden oluşan uluslararası jüri tarafından belirlenen finalistler altı farklı kategoride, beş farklı bölgeyi temsil ediyor.
PAB Mimarlık tarafından tasarlanan ve 2019 yılında kullanıma açılan Gökçeada Lise Kampüsü, “Yeşil ve Kamusal Alana Erişim” kategorisinde finalist oldu. Proje aynı zamanda, tüm ödül katagorilerinde Türkiye’yi ve Doğu Avrupa – Ortadoğu bölgesini temsil eden tek proje olmayı başardı. Her kategorinin kazananı, Haziran 2022’de Polonya’nın Katowice kentinde düzenlenecek BM-Habitat Dünya Kent Forumu‘nda açıklanacak.
Farklı ölçekte ve fonksiyonda, birçok yapı ve kentsel tasarım projesine imza atan PAB Mimarlık, Gökçeada Lise Kampüsü Projesi‘nin yerel doku ve malzeme bakımından Gökçeada’nın karakteriyle bütünleşen yapısı, yerel kalkınma ve sürdürülebilirliğe katkısı, eğitim ve sosyal yaşantının bütünleşmesini amaçlayan kurgusu ile uluslararası ölçekte alternatif bir model olarak benimsenmesini hedefliyor. Nitelikli mimarlığın nitelikli eğitim için en önemli koşullardan biri olduğunu savunan, esnek mekân ve sosyalleşme odaklı eğitim anlayışıyla PAB Mimarlık’ın, Gökçeada Lise Kampüsü Ulusal Mimari Proje Yarışması‘nı kazanarak tasarladığı Gökçeada Lise Kampüsü projesi, eğitim ve donatı alanlarının ada hayatı ile entegre bir yaşam oluşturması amacıyla “açık kampüs” kurgusuyla hayata geçti.
Ada genelinde ve merkezde yaşayan adalıların faydalanabileceği meydan, park gibi alanlar ile sosyal donatılar konusunda büyük bir eksiklik bulunması nedeniyle kampüs alanı, ada halkının kullanımına da imkân tanıyan 24 saat açık bir kurguyla ele alındı. Eğitim ve tasarım alanında farklı uzmanların bir araya gelerek oluşturduğu, Pabedu platformunun kurucusu ve ortağı olan PAB Mimarlık, Gökçeada’da uygulanabilecek herhangi bir tip proje yerine, alternatif, yenilikçi, öğrenciyi merkeze koyan, katılımcı ve şeffaf eğitim modellerinin test edilebileceği bir öğrenim ortamı oluşturmayı hedeflemiş.
Gökçeada yerleşimindeki halkın; kampüsün kütüphane, çok amaçlı salon, spor merkezi, kafeterya, konferans salonu, atölyeler gibi sosyal alanlar ile meydan ve açık spor alanları gibi bölümlerini lise öğrencileriyle ortak kullanabildiği Gökçeada Lise Kampüsü’nde, kamu kaynaklarının çok yönlü, verimli bir şekilde kullanımına imkân tanınırken; sosyal etkileşimin de üst düzeye çıkması amaçlanmış. Açık ve yarı açık alan sistematiği, geçirgen zemin kat kurgusu, derslik katlarındaki alternatif ortak alan sistemi gibi mekânsal kurgular, projenin yenilikçi öğrenme biçimlerini desteklemesine yardımcı olacak öneriler arasında yer alıyor.
Toplamda 17.500 m² kapalı alana sahip olan Gökçeada Lise Kampüsü’nde, Meslek Lisesi ve Anadolu Lisesi’ne ait öğrenim mekânları, iki kurumun bu mekânları ortak bir şekilde paylaşabileceği düzende, öğrenciler ve öğretmenler arasındaki etkileşimi dolayısıyla da etkileşimle öğrenmeyi üst seviyeye çıkarmak hedeflenmiş. Öğrenim mekânları ve ilgili sosyal donatılar, arazinin güneyinde yer alan mevcut istinat duvarına dayanarak parçalı ve az katlı bir yapılaşma oluşturulmuş.
Öğrenim mekânlarının zemin katında yer alan resim, müzik derslikleri, laboratuvarlar, atölyeler ile; yerleşke içerisindeki avlular ile ilişki kurması, ada halkının yerleşkedeki faaliyetler konusunda bilgi sahibi olması, bu öğrenim faaliyetleriyle etkileşime geçmesi, öğrencilerin gerçekleşen sanatsal ve bilimsel faaliyetleri rahatça gözlemleyebilmesi amaçlanmış.
Yerleşkeye ait donatıların adalının gündelik hayatının bir parçası olması ve yerleşkenin de çevreyi dönüştürecek bir katalizör olması amaçlanarak kurgulanan Gökçeada Lise Kampüsü, Mayıs 2019’da tamamlanarak eğitim hayatına başladı.
Yarışma hakkında daha ayrıntılı bilgi için UIA’nın web sitesi ziyaret edilebilir.
PAB Mimarlık
2007 yılında Pınar Gökbayrak (Y.Mimar, İTÜ), Ali Eray (Y.Mimar, İTÜ, TU Delft) ve Burçin Yıldırım (Y.Mimar, İTÜ) tarafından İstanbul’da kuruldu. Farklı deneyimlerini bir araya getiren ofis ortakları, mimari tasarım, uygulama, araştırma ve mimari yayın gibi çeşitli alanlarda ve yapı ölçeğinden kentsel tasarım projelerine kadar pek çok ölçekte üretim yaptı.
Projeye değer katacak bir tasarım anlayışıyla şekillenen, fonksiyonelliği ve estetiği bir arada sağlayan, “yer”e özgü ve çevre bilinci yüksek tasarımlarıyla bugüne dek ulusal ve uluslararası ortamlarda pek çok ödül kazanan PAB Mimarlık, projelerinde farklı uzmanlık alanlarından profesyonellerle işbirliğine önem vererek, çağdaş, global yaklaşımları benimseyen, istikrarlı ve yeni bir söz söyleyen üretimleri hedefliyor.
Mesleki çalışmalarıyla 13. Venedik Mimarlık Bienali kapsamında düzenlenen “Dünyanın En Başarılı Genç Mimarları Seçkisi”nde yer alan Pınar Gökbayrak, Ali Eray ve Burçin Yıldırım, 2015 yılında Arkitera Genç Mimar Ödülü’nün de sahibi oldu. Gökçeada Lise Kampüsü Projesi ile 17. Ulusal Mimarlık Ödülleri’nde Yapı Dalı Ödülü’nin sahibi olan ekip, aynı proje ile 2016 yılında Cityscape Awards’da büyük ödülün sahibi oldu. Bugüne kadar çeşitli ulusal ve uluslararası mesleki etkinliklerde yer alan PAB ortakları, mesleki çalışmalarının yanı sıra, halen çeşitli üniversitelerde proje yürütücülüğü ve jüri üyeliği yapmaya devam ediyor.