Taller de Arquitectura’nın (RBTA) kurucusu, Walden 7, La Muralla Roja ve Kafka Kalesi (Kafka’s Castle) gibi birçok ikonik yapının mimarı Ricardo Bofill Levi, 14 Ocak 2022 Cuma günü 82 yaşında aramızdan ayrıldı.
Ricardo Bofill Levi*
Ricardo Bofill Levi, 1939’da Barselona’da doğdu. Taller de Arquitectura’nın kurucusu olarak Ricardo Bofill’in farklı kültürleri ve stilistik yaklaşımları devamlı keşfi, RBTA’nın mevcut faaliyetlerinin temelini oluşturmaktadır. Yönetim kurulu başkanı olduğu süre boyunca, ekibin beceri ve uzmanlığını gözeterek çalışmalarını yönetmiştir.
Ricardo Bofill’in kariyeri, insan ölçeğinde mekan organizasyonu geliştirmek üzerine kurulmuştur. Mimaride yerleşik egemen düşünceye meydan okuyarak, geleneksel kalıpları ve yerel biçimleri onlara yeni işlevler ve amaçlar kazandırmak için çalışmıştır.
Francisco Franco döneminde Universitat de Barcelona’dan atıldığı yönetimin baskıcı tutumu sebeiyle İsviçre’ye giderek Cenevre’deki École des Beaux-Arts’tan mezun olmuş ve Kuzey Afrika’nın yerel Katalan stilini ve minimalist mimarisini keşfetmeye devam etmiştir.
Bofill’in ilk çalışmaları, Sahra Çölü’nün kıyısındaki köylerden ilham alan, çizgiler ve köşelerde ifade edilen basit formlarla karakterize edilir. Küçük evlerden oluşan ve bir kale gibi yükselen bu kompleksler, daha sonra merdivenler ve teraslarla birbirine bağlanarak güvenli, komüniter mekanlar olarak organize edilmiştir. Yaşamın ve konutun bu şekilde düzenlenmesi, Taller de Arquitectura’nın ilk konut projelerine yayılan eleştirel bölgeselciliğin formüle edilmesinde önemli bir rol oynamıştır.
1960’larda Ricardo Bofill, edebiyat eleştirmeni Salvador Clotas, şair José Agustín Goytisolo, ekonomist Julia Romea ve mimarlar Anna Bofill ve Peter Hodgkinson’ın da aralarında bulunduğu çok disiplinli bir ekibi RBTA içinde toplamıştır. Projelere dönemin sosyal ütopyaları ışığında yaklaşılarak mahremiyeti koruyan, aynı zamanda topluluk inşasını teşvik eden cephesiz bir mimari geliştirilmiştir. La Muralla Roja, Kafka’s Castle ve Gaudi District bu yaklaşımın en dikkate değer örnekleri arasındadır.
İbiza ve Kuzey Afrika’da gözlemlediği kübik birimler ve topluluklar, Walden 7’nin avangart yerleşim merkezini geliştirmek için kullanılan bir mimari ütopya olan City in Space kavramının temelini oluşturmuştur.
1970’lerde, Bofill ve Taller, Fransız hükümeti tarafından büyük sosyal konut sitelerinin ve master planların geliştirilmesiyle görevlendirilmiştir. Bu projeler, atölyenin mimarlık pratiğinin uluslararası alanda nihai olarak kuruluşuna yol açtığından bir dönüm noktası olmuştur.
Çağdaş mimaride klasik formların ve geometrinin benimsenmesi, inşaattaki en son gelişmelerle birleştirilmiştir. Bu tür projelere uyarlanan Fransız Rönesans kompozisyonunun altın kuralları, prekast betonda şekillenmiş ve Paris, Montpellier, Versailles şehir manzaralarını tasarlamak için uygulanmıştır. Brütalizmin ve uluslararası mimarinin kitleselleştirici etkisine bir tepki biçiminde; çevreler, özel ve kamusal alanları organize etmek için insan ölçeği vurgulanmıştır.
2021 yılında Universitat Politècnica de Catalunya tarafından Fahri Doktorluk unvanıyla ödüllendirilen Bofill, 14 Ocak 2022 Cuma günü 82 yaşında hayatını kaybetmiştir.
*Kaynak: RBTA (ricardobofill.com/team/ricado-bofill-levi/)