Şile Belediyesi, Şile Kalesi restorasyonuyla ilgili çeşitli mecralarda yer alan haberlere ve sosyal medya kullanıcılarının yorumlarına ilişkin açıklamada bulundu:
“Şile Kalesi, dönem kaleleri incelenerek ve yüklendiği işlevler göz önünde bulundurularak restore edilmiştir.”
Kalenin restorasyonu, İstanbul 6 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu tarafından onaylı, İstanbul Büyükşehir Belediyesi bünyesinde Bimtaş Boğaziçi İnşaat Müşavirlik A.Ş. tarafından hazırlanmış rölöve-restitüsyon ve restorasyon projeleri esas alınarak yürütülmüştür. Bimtaş tarafından hazırlanan ve Koruma Kurulunca onaylanan restorasyon projesinin uygulanması aşamasında Koruma Kurulunun talebi üzerine “savunma yapıları ve restorasyon” konularında uzman restoratör mimar, arkeolog ve sanat tarihçisi üyeleri içeren bir bilim kurulu oluşturulmuş, Şile Belediyesi’nce uygun bulunmasıyla çalışmalar bu bilim kurulu eşliğinde devam etmiştir. Uygulama safhasında onaylı projenin dışına çıkılmamıştır.
Şile Kalesi olarak da anılan Ocaklı Ada Kale’nin tarihi milattan öncelere dayanmaktadır. 14. yüzyıl başlarında (1305) Cenovalıların hakimiyetine geçtiği düşünülen kale, bir Bizans Devri yapısıdır. 1391 tarihinde Yıldırım Bayazıt tarafından fethedilerek Türklerin eline geçmiştir.
19.yy ortalarına kadar I. Derece Doğal SİT Alanı içinde I. Grup Tarihi Eser olarak varlığını sürdüren Şile Ocaklı Kalesi, 17.09.2010 tarih ve 31780 sayılı karar ile Milli Emlak Genel Müdürlüğü tarafından Belediyemize restore edilerek turizme kazandırılması amacıyla tahsisi gerçekleştirilmiştir.
2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanununun 12. Maddesine dayanılarak çıkarılan Taşınmaz Kültür Varlıklarının Korunmasına Ait Katkı Payına Dair Yönetmelik gereği 5.240,00 ( Beş Bin İki Yüz Kırk ) m2 alana sahip Ocaklı Ada üzerinde bulunan ve Şile Kalesi olarak anılan tarihi kale restorasyonunun uygulama işi, ‘‘ Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Kapsamında Kültür Varlıklarının Rölöve, Restorasyon, Restitüsyon Projeleri, Sokak Sağlıklaştırma Çevre Düzenleme Projeleri ve Bunları Uygulama ile Değerlendirme, Muhafaza, Nakil İşleri ve Kazı Çalışmalarına İlişkin Mal ve Hizmet Alımına Dair Yönetmeliğin” 24. Maddesi gereği Belli İstekliler Arasında İhale yöntemi ile ihale edilmiş, 02.01.2012 tarihinde BEKİROĞLU İNŞAAT RESTORASYON SANAYİ ve TİCARET A.Ş. ile sözleşmesi imzalanmıştır.
2863 sayılı kanunun 12. maddesine dayanılarak çıkartılan Taşınmaz Kültür Varlıklarına katkı payı kapsamında ödenek (%80) sağlanarak ihale edilmiş olup; 02.01.2012 tarihinde imzalanan sözleşme ile restorasyon çalışmalarına başlanmıştır.
Restorasyon süreci
Restorasyon proje kararı; olduğu gibi koruyarak tehlike arz eden kısımlar sağlamlaştırılarak farklı bir fonksiyon vermeksizin özgün ahşap merdivenleri canlandırıp seyir kalesi-hisarı olarak kullanılması önerilmiştir. Adaya kale ziyaretçileri (minimum sayıda 7şer kişilik guruplar halinde) kabul edilmesi planlanmıştır.
Kale’nin tasarım ilkeleri belirlenirken öncelik, tarihsel-doğal konumun güncelleştirilmesi olmuştur. Aynı zamanda doğal tahribatın göz önünde bulundurularak gelecek tehlikelere karşı güçlendirme kaygısı güdülmüştür. Bununla birlikte Kale’nin detayları dönem kaleleri incelenerek ve yüklendiği işlevler göz önünde bulundurularak restorasyon projelerinin hazırlanması kararlaştırılmıştır.
Şile Ocaklı Kalesi Restorasyon Uygulama İşi kapsamında, 04.05.2010 tarih B.16.0.KVM.4.34.00.14/870 sayılı Kültür ve Turizm Bakanlığı İstanbul VI Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü kararına istinaden oluşturulan Bilim Heyetinin gözetiminde, yine aynı karar doğrultusunda Arkeolojik Kazı çalışmaları tamamlanmıştır.
Restorasyonun Bilim Kurulu
Kale restorasyon projesinin bilim kurulu; İTÜ Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölümü Restorasyon A.B.D Öğretim Üyesi Prof. Dr. Kemal Kutgün Eyüpgiller, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Prohistorya ve ÖnAsya Arkeoloji A.B.D Öğretim Üyesi Doç. Dr. Şevket Dönmez ve İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü Türk ve İslam Sanatı A.B.D. Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Ahmet Vefa Çobanoğlu’ndan oluşmaktadır.
Geçmişi yüzyıllar öncesine dayanan Şile Kalesinin hafızalarımızda sadece son dönemde yıkılmak üzereyken çekilmiş fotoğraflardan oluşan bir algısı olup, bu tarihi değeri gelecek kuşaklara aktarmak için Kalenin restore edilmesi kaçınılmaz bir gerçektir. Bu bağlamda Şile Belediyesi ilgili kurum, kuruluş ve akademik çevrelerle entegre olarak gerekli çalışmayı başlatmıştır. Sonuç olarak Şile Kalesi yıkılmaktan kurtarılmış ve gelecek kuşaklara ulaştırılabilecektir.
Konu ile ilgili olarak halkımız tarafından yapılan yorumların, tarihine ve mirasına sahip çıkmak açısından öneminin farkında olduğumuzu belirtir, bununla birlikte restorasyon sürecinde yapılan çalışmaların son derece akademik ve bilimsel olduğunu kamuoyuna saygılarımızla bildiririz.
Şile Belediyesi