Ahmet Tercan ile İstanbul Tasarım Bienali Yaratıcı Mahalleler Programı kapsamında NORM Architects’in 11 Kasım 2016 tarihinde Ortaköy’deki ofislerinde gerçekleştirdikleri “Ortaköy Nasıl Kurtulur?” panelini konuştuk.

3.İstanbul Tasarım Bienali kapsamındaki Yaratıcı Mahalleler programına 16 mahalle 39 marka katıldı. Katılımcılar arasında çeşitli sektörlerden markaların yanı sıra mimarlık ofisleri de dikkat çekiyor. Bir mimarlık ofisi olarak bu etkinliğe katılma kararınızı ne etkiledi?

Aslında bu kadar mimarlık ofisinin katılması kayda değer, hatta düşündürücü  bir durum.  Mimarların kendilerine kondurdukları özellikler arasında kuşkusuz tasarım yapma yetkinliği var. Öte yandan Tasarım ve Mimarlık’ın tamamen ayrı alanlar olduğunu da kabul etmek gerekiyor…

Bu anlamda biz tasarım çağrışımı nispeten düşük olduğu için Yaratıcı Mahalleler Programını seçmiş olabiliriz. Ofisimizin Ortaköy’de olması ve burayı sevmemiz, benimsememiz elbette belirleyici oldu. Programın adını duyunca  ilk tepki olarak “ …yaratıcı mahalle olur mu?” diye konuştuk, sonra bu da bize ilginç geldi. Hatta mahalle kavramını  sorguladık, önce “Ortaköy bir Mahalle mi?” diyerek bienalin mottosu ile bir paralellik kurmak istedik, sonra “Ortaköy Nasıl Kurtulur?” teması ile Haldun Taner’e de bir gönderme yaparak, görünüşte, biraz daha tasarım dışına çıkmayı denedik.

Kültürel etkinliklerde katılımcı olarak yer alma kararımız hep vardı. Bu defa zaman ve kaynak bulabildiğimiz ve bunu gerçekleştirebildiğimiz için çok mutluyuz.

İKSV, Yaratıcı Mahalleler Programı ile yaratıcı endüstrilerin birbiriyle iletişime girebileceği bir ortam oluşturulmasını  hedeflemişti. Bu doğrultuda sizin bu süreçte nasıl iş birlikleriniz oldu?

Doğrusu başlangıçta bizim bu tür bir hedefimiz yoktu; fakat süreç içinde,  kendiliğinden bu ilişkiler şekillendi. Konu mahalle olunca, Ortaköy’de geçmişte veya bugün ofisi olan mimarlar ve tasarımcılarla birlikte  bir şey  yapılması doğru olabilir diye düşündük. İlk olarak komşu ve kardeş mimarlık ofisimiz Erginoğlu & Çalışlar ile konuştuk. Hasan Çalışlar ve Kerem Erginoğlu her aşamada bizimle birlikte çalıştılar. Davet edeceğimiz konuşmacıları belirledik. Zehra Uçar, eski bir Ortaköylü mimar, Yaman Erturan, yıllardır Ortaköy’de tasarım ürünleri mağazası işleten bir girişimci, Murat Şanal, yakında Ortaköy’e taşınacak potansiyel komşumuz, bu panelde  bir araya geldiler. Ortaköylüler ve öğrencilerle söyleşi yaptılar.

Bize biraz “Yaratıcı Mahalleler Programı” için neden Ortaköy’ü seçtiğinizden ve burada nasıl bir proje yürüttüğünüzden bahseder misiniz?

Ortaköy’de yaşıyoruz, ofisimiz burada, öğrenciliğimizde önemli bir odaktı bizim için… Ortaköy üzerinden mahalle kavramının bugünkü algısını, yaşanma biçimini, kentleşmeyi tartışan bir platform oluşturmayı hedefledik.

Tasarım bienallerini ve özellikle İstanbul Tasarım Bienali’ni başlangıcından bu yana izliyorum. Zaman içinde  tasarımın genel anlamda yorumlanarak kapsamının büyümesi ile bienallerdeki işler ve mimarlık ile tasarım  arasındaki bağlantılar ilginç hale geldi. Özellikle bu yıl, ikisi de mimar olan küratörler, “Biz İnsan mıyız?” temasıyla bu soruyu daha geniş bir çerçeve üzerinden ele alarak bir anlamda cevaplamış da oldu. Sanırım ne tasarımdır, ne değildir meselesi tüm mimarlar için -tam da Modern sonrası ritüellere uygun olarak- içerdiği ögelerin  sürekli değişen doğası ve yeniden tanımlanan verilerinden dolayı gündemde olmaya devam ediyor gibi…

“Yaratıcı Mahalleler Programı” kapsamında takip ettiğiniz başka etkinlikler oldu mu? Bu etkinliklerden yola çıkarak programın başarısını nasıl değerlendiriyorsunuz?

Ayşegül Kuruç ve Zoom/TPU’nun etkinliklerinden haberdar olduk; Ayşegül Kuruç ve Aynur Ayna‘nın   etkinliklerine izleyici olarak katıldık. Genelde olumlu bir süreç olarak değerlendiriyorum; fakat katılımın niteliği ile ilgili sorunlar olabiliyor. Özellikle yakın çevrenin katılımı için özel bir özen gerekebiliyor.

Bu çalışmanızın bienal sonrasında da bir devamı olacak mı? Ortaköy’e veya başka bir semte yönelik bu şekilde başka çalışmalarınız var mı?

Etkinliğimiz, doğrusu beklemediğimiz kadar ilgi gördü. Katılımcılar verimli bir tartışma ve paylaşım ortamı yarattılar. Bunun bir değerlendirmesini yapmak istiyoruz. Muhtemelen diğer katılımcılarla birlikte bir küçük toplantı yaparak bu konuyu konuşmak istiyoruz.

Gelecekte yapılacak çok şey var elbette, nasıl yapacağız, motivasyonlarımız neler olacak böyle bir gelecekte? Bunları ülkemizdeki güncel siyasetten ve sorunlardan ayrı düşünemeyiz elbette… Daha iyimser olabileceğimiz bir gelecek umudumuzu her şeye rağmen koruyarak, Türkiye’nin ve dünyanın bir yerlerinde  yeni çalışmalar planlamaya devam etmek istiyoruz.